میراثآریا: بلداجی پایتخت گز ایران را شاید بتوان به جرأت تنها شهر کشور و حتی دنیا دانست که وقتی در خیابانها، کوچهها و معابر آن قدم میگذاریم، از ورود تا خروج، سراسر شیرینی و حلاوت است.
وقتی صحبت از گز میشود، ناخودآگاه نام «گز بلداجی» چهارمحال و بختیاری در ذهنها نقش میبندد و کام انسان شیرین میشود.
گز یکی از مهمترین تنقُلات شیرین و فرآوردههای سنتی ایران بهشمار میرود که تولید آن به دوره قاجاریه بازمیگردد و در زمان آقامحمدخان قاجار توانست بهعنوان یک کالای صادرات به جهان عرضه شود.
گز در دورههای مختلف تاریخی دارای معانی فراوانی بوده که یکی از مشهورترین و معروفترین آنها نام درختچهای است که حدود ۳۰ گونه از آن تاکنون شناخته شده و گزانگبین معروفترین گونه این درختچه است که در مناطق کویری یعنی اطراف اصفهان، خوانسار و برخی مناطق استان چهارمحال و بختیاری از جمله شهر بلداجی در شهرستان بروجن رشد میکند و از عصاره درخت انگبین برای تولید گز استفاده میشود.
گز، از روزگاران قدیم با استفاده از مواد اولیه طبیعی بوده و با استفاده وسایل و روشهای سنتی تولید میشد اما امروزه صادرات این محصول به خارج از کشور، نیازمند رعایت استانداردهای بینالمللی برای تولید این شیرینی مخصوص شده است.
شیرینی گز، برای نخستین بار در اصفهان از طریق مخلوط کردن شکر، گزانگبین، سفیده تخممرغ و مغز پسته و بادام تولید شد اما یکی از مناطقی که توانست نام و شهرت ویژهای در تولید گز پیدا کند و بسیاری از بازارهای داخلی و حتی خارجی را بهدست آورد، گز «بلداجی» در چهارمحال و بختیاری است.
بلداجی یکی از شهرهای شهرستان بروجن و در ۷۰ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است و بیش از ۱۲۰ کارگاه کوچک و بزرگ تولید گز با اشتغال یکهزار نفر دارد.
نخستین کارگاه گزسازی بلداجی در سال ۱۳۵۲ از سوی احمد طهماسبی و برادرانش تأسیس و راهاندازی شد.
با کسب این برند در سالهای اخیر، توسعه کارگاههای تولیدی و شکلگیری خوشه کسب و کار در این منطقه، گز بلداجی به برند معتبری در کشور تبدیل شده است و امروز بسیاری از طرفداران این شیرینی خوشمزه، پایتخت گز ایران و بهترین نمونههای آن را با نام بلداجی میشناسند.
بخشی از تولیدات گز بلداجی به کشورهای ارمنستان، حوزه خلیجفارس و مالزی صادر میشود و دو فروشگاه دائمی عرضه گز بلداجی هم در کشورهای عمان و روسیه فعالیت دارد.
مسافران و گردشگران، هنگام سفر به استان چهارمحال و بختیاری میتوانند یکی از شیرینترین، دلپذیرترین و دلچسبترین شیرینیهای دنیا، یعنی «گز» را بهعنوان سوغات این استان تهیه کنند تا شیرینی خاطرههای به یادماندنی آنان در بام ایران دوچندان شود.
پیشتر سالانه حداقل ۱۵ هزار تُن گز تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی میشد که یک چهارم آن مختص نوروز بود.
اما در شرایط کنونی بهعلت نوسانات اقتصادی و بالا رفتن نرخ خرید مواد اولیه، قیمت تمام شده گز افزایش یافته، بازار آن با رکود مواجه شده و فروش تولیدات تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
یکی از تولیدکنندگان گز گفت: مواد اولیه تولید گز شامل گُلوکُز، شکر، سفیده تخممُرغ، گُلاب، انگبینهای گیاهی، عسل، شیرخشت و مغز پسته یا بادام است.
احسانالله رحمانی تأکید کرد: برای تولید گز ابتدا گُلوکُز و شکر مخلوط و درون پاتیلهای بزرگ ذوب و سپس چرخ داده و پس از آن سفیده تخممُرغ اضافه و مواد موجود بهوسیله آتش، گرما داده میشود و در مرحله بعد مغزهای پسته یا بادام به آن افزوده خواهد شد. در مرحله بعد مواد تولید شده از دردون پاتیلها خارج و در سینیها و ظرفهای مخصوص پَهن و پس از سرد شدن، بُرش داده و پس از آن، گزهای تولیدی با دستگاه مخصوص بستهبندی و سپس درون جعبههای مختلف قرار داده و به بازارهای مصرف داخلی و خارجی عرضه میشود.
او تصریح کرد: شاید بتوان گز را بهعنوان بهترین سوغات برای دوستان و آشنایان معرفی کرد. شیرین کردن کام انسانها از مهمترین رسمها و سنتهای نیاکان ما هست که سالها در مجلسهای شادی مورد استفاده بوده است و امروز مردم بلداجی افتخار دارند که میتوانند با تولید و عرضه گز، این سنت بهجامانده از گذشتگان را حفظ کنند.
رحمانی اضافه کرد: عرضه گز با هدف شیرین کردن زندگی مردم، یکی از بهترین موهبتهای الهی است که خداوند آن را به مردم بلداجی هدیده داده است.
بهادر نوروزی، مدیر اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان بروجن نیز گفت: گز بلداجی یکی از مهمترین عوامل شناخت و معرفی این شهر بهشمار میرود.
او افزود: در همین راستا قرار است ۲۸ تا ۳۰ خردادماه جاری «جشنواره ملی گز بلداجی» با حضور پیشکسوتان و تولیدکنندگان گز کشور و به همت کمیسیون گردشگری و کسبوکارهای وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی چهارمحال و بختیاری در شهر بلداجی برگزار شود.
نوروزی تصریح کرد: برگزاری «جشنواره ملی گز بلداجی» نقش مهمی در برندسازی این شیرینی سنتی ایفا میکند و زمینهساز رونق اقتصادی در منطقه خواهد بود، بههمین منظور تمامی تلاشها برای برگزاری مطلوب این جشنواره انجام خواهد شد.
او اضافه کرد: مردم ایران، مسافران و گردشگران داخلی و خارجی میتوانند با سفر به بلداجی علاوه بر چشیدن شیرینی گز از جاذبههای گردشگری بلداجی مانند تالاب بینالمللی چغاخور بازدید کنند.
رئیس کمیسیون گردشگری و کسبوکارهای وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: بهمنظور انجام اقدامات هدفمند برای معرفی بیشتر، برندسازی و بازاریابی، تبلیغات ویژه ای برای گز، سوغات محلی توسط انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان گز استان زیرمجموعه این کمیسیون تشکیل و فعال شده است.
سید سعید فیاضی تأکید کرد: براین اساس کمیسیون گردشگری و کسبوکارهای وابسته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی چهارمحال و بختیاری اقدامات حمایتی از انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان گز استان را انجام میدهد.
او افزود: قرار است نخستین «جشنواره ملی گز بلداجی» ۲۸ تا ۳۰ خردادماه سالجاری بهمدت سه روز با حضور پیشکسوتان گز سراسر کشور در شهر بلداجی برگزار شود.
انتهای پیام/
نظر شما